เรื่องเล่นๆ เล่นในธรรมชาติ
“เรามาเล่นสร้างบ้านกันไหม”
“เราอยากทำสไลด์เดอร์โคลน”
“เราจะทำเรือใบไม้”
ไอเดียเรื่องเล่นๆ มากมายที่พรั่งพรูออกมาของเด็กๆ จากคำถามง่ายๆ ว่า “เราจะเล่นอะไรกันดี” สามารถกระตุ้นพลังจินตนาการของเด็กๆ ให้ลุกโชน แววตาที่เป็นประกาย และท่าทีที่กระตือรือร้นเมื่อพวกเขาได้มีส่วนร่วมคิด ร่วมออกไอเดีย และวางแผนในเรื่องที่ตนเองสนใจ
“เราอยากขุดสระน้ำ และให้มีทางน้ำไหลด้วย”
“เราอยากให้มีอุโมงค์เพิ่มมาด้วยได้ไหม”
บทสนทนาดำเนินไปอย่างลื่นไหล ความคิดสร้างสรรค์มากมายถูก “ต่อยอด” จากไอเดียเด็กแต่ละคนไปเรื่อยๆ อย่างไม่รู้จบ
เล่นอย่างเด็กกับของเล่นจากธรรมชาติ
ก้อนหิน ดิน โคลน ทราย น้ำ กิ่งไม้ ใบไม้ และวัสดุจากธรรมชาติรอบตัว ถูกหยิบจับมาสรรค์สร้างเป็นของเล่นแสนสนุก
หลังจากได้ออกไปเล่นในครั้งก่อน เด็กๆ ได้พบเจอความสนุกและความลับของธรรมชาติในช่วงฤดูฝนที่สามารถระบุได้ เช่น “มีน้ำขังอยู่บนพื้นเยอะมากเพราะฝนตกเมื่อคืน เราจึงสร้างสระน้ำได้เลย แถมทำทางให้น้ำไหลเชื่อมต่อกันไปอีกที่ที่น้ำขังได้ด้วย” และนอกจากความสนุกสนานที่เกิดขึ้น เด็กๆ ยังพบปัญหาว่า สิ่งที่พวกเขาอยากสร้าง ไม่สามารถสร้างได้ง่ายดั่งใจคิด
ท้ายชั่วโมงครูและเด็กๆได้ร่วมพูดคุยกัน ซักถามความรู้สึกในการเล่นว่าเป็นอย่างไร เกิดปัญหาหรือข้อติดขัดอะไรในการเล่นบ้าง เด็กๆ หลายคนบอกว่ารู้สึกสนุกที่ได้เล่นปั้นดิน ได้เล่นน้ำฝน บางคนบอกว่าดีใจที่ได้เล่นสร้างบ้านสนุกๆ กับเพื่อน บางคนบอกว่าที่ไม่สามารถสร้างของเล่นที่คิดไว้เพราะเวลาทำน้อย และหาของที่จะเอามาทำไม่ได้
กระบวนการคิด วิเคราะห์ เชื่อมโยง และปรับปรุงแก้ไขจากประสบการณ์การเล่นในครั้งก่อนถูกนำมาสอดแทรกให้เด็กๆ ได้ฝึกฝนทักษะการสื่อสาร การเล่นร่วมกับเพื่อน การระบุความรู้สึกและปัญหา นำไปสู่การหาทางออกร่วมกัน
ถ้าได้กลับไปเล่นอีกครั้งเด็กๆ จะแก้ไขปัญหาอย่างไร
“พวกเราต้องช่วยกัน”
“เราต้องแบ่งกลุ่มว่าใครจะทำอะไร”
“ทุกคนต้องเตรียมของมาให้พร้อม”
“เราต้องฟังกัน ถ้าคิดไม่ตรงกันต้องโหวต”
จากนั้นครูจึงลองให้เด็กๆ ได้วางแผนและกลับไปเล่นอีกครั้ง
การเล่นในครั้งนี้ เด็กๆ ได้ยังได้สังเกตเห็นความเปลี่ยนแปลงของปรากฏการณ์ธรรมชาติรอบตัว ที่เวลาผ่านไปเพียง ๑ สัปดาห์ แต่พื้นที่ที่เล่นในครั้งก่อนกับครั้งนี้มีความแตกต่างกัน จากเดิมที่ท้องฟ้ามีเมฆครึ้ม วันนี้เปลี่ยนเป็นฟ้าใส มีแสงแดด พื้นดินที่เคยมีน้ำขัง วันนี้น้ำกลับแห้งไปหมดแล้ว
แม้บรรยากาศจะเปลี่ยนไป แต่ความสนุกยังคงมีอยู่ทุกครั้งที่ได้ออกมาเล่น มาสัมผัสกับธรรมชาติ แม้เป็นเรื่องเล่นๆ แต่สิ่งที่ซ่อนอยู่ภายใต้การเล่นนั้นมีมากมาย ทั้งการถอดปรากฏการณ์ที่ได้พบในธรรมชาติ การเล่นร่วมกับเพื่อนๆ การวางแผน การแก้ปัญหาและนำสิ่งที่ค้นพบในการเล่นแต่ละครั้งมาต่อยอดให้เล่นให้สนุกยิ่งขึ้น
ครั้งหน้าจะเล่นอะไรกันอีกดีนะ
—
เล่าเรื่องโดย ครูออม ชั้น ป.๑
หน่วยบูรณาการคุณค่าสู่ชีวิตชั้น ป.๑ / EP Grade 1