Values in Education Workshop: ปาปัวนิวกินี – รุ่งอรุณ

เมื่อวันที่ ๑๗ และ ๑๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๙ คณะตัวแทนจากกระทรวงศึกษาธิการ รัฐเอกราชปาปัวนิวกินี และเจ้าหน้าที่จากองค์การยูนิเซฟ (UNICEF) เข้าร่วมการประชุมเชิงปฏิบัติการ Values in Education Workshop เพื่อพัฒนาหลักสูตรบูรณาการคุณธรรมในการจัดการเรียนการสอน ณ โรงเรียนรุ่งอรุณและสถาบันอาศรมศิลป์ ซึ่งเป็นความร่วมมือสืบเนื่องจากที่ รศ.ประภาภัทร นิยม ได้รับเชิญจากองค์การยูนิเซฟไปแลกเปลี่ยนประสบการณ์การจัดการศึกษาของไทยที่นำเรื่องการบูรณาการคุณธรรมมาสู่การจัดการศึกษาเพื่อการพัฒนามนุษย์ ที่รัฐเอกราชปาปัวนิวกินีเมื่อเดือนกันยายน ๒๕๕๘ ที่ผ่านมา
ในวันแรกคณะฯ เข้าร่วมสังเกตการณ์การเรียนการสอนในหน่วยบูรณาการสู่ชีวิตระดับชั้น ป.๑ และวิชาคณิตศาสตร์ระดับชั้น ป.๕ ซึ่งทางคณะฯ ได้สะท้อนว่า รู้สึกประทับใจห้องเรียนที่มีบรรยากาศเป็นมิตร ทำให้เด็กกล้าแสดงออก มีความมั่นใจ และมีความกระตือรือร้นในการเรียน หลังจากนั้นได้พูดคุยซักถามถึงการออกแบบแผนการจัดการเรียนการสอน และกระบวนการจัดการเรียนการสอน ตลอดจนข้อสงสัยต่างๆ จากทีมครูในแต่ละวิชาโดยตรง ร่วมด้วย รศ.ประภาภัทร นิยม คุณครูสุนิสา ชื่นเจริญสุข ผู้อำนวยการโรงเรียน คุณครูสกุณี บุญญะบัญชา ครูใหญ่ฝ่ายประถม และคุณแครอล เบลตัน ศรีศุภผล หัวหน้าหน่วยวิชาภาษาอังกฤษ
ต่อมาในวันที่ ๑๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๙ คณะตัวแทนฯ ได้เข้าร่วมสังเกตการณ์กิจกรรมการเรียนรู้ในระดับชั้นอนุบาล โดยแบ่งเป็น ๓ กลุ่ม เพื่อสังเกตการณ์ ๓ กิจกรรมการเรียนรู้ใน ๓ ห้องเรียน ได้แก่ โครงงานทำลูกชุบห้องสายธาร กิจกรรมนิทานห้องสายน้ำ และการเรียนรู้ภาษาอังกฤษผ่านกิจกรรม Music and Movement ห้องสายฝน โดยมีคุณครูสุนิสา ชื่นเจริญสุข คุณครูใหญ่ฝ่ายอนุบาล คุณเฮอแมน เวสเซลส์ ผู้ช่วยครูใหญ่ฝ่ายอนุบาล และคุณแครอล เบลตัน ศรีศุภผล หัวหน้าหน่วยวิชาภาษาอังกฤษ เป็นผู้นำชม ตลอดจนร่วมพูดคุยตอบข้อสงสัยต่างๆ ซึ่งทางคณะฯ ให้ความสนใจและพูดคุยซักถามในหลายประเด็น โดยเฉพาะการปลูกฝังคุณธรรมและคุณค่าต่างๆ ในเด็กปฐมวัย เนื่องจากประทับใจที่สังเกตเห็นเด็กอนุบาลของรุ่งอรุณสามารถดูแลตัวเองได้ดีและเรียนรู้ร่วมกันอย่างมีความสุข
ในช่วงบ่ายทางคณะฯ ได้เยี่ยมชมการจัดสภาพแวดล้อมการเรียนรู้ในระดับมัธยม และชมโครงงานระบบบำบัดน้ำเสียซึ่งเป็นโครงงานต่อเนื่องของนักเรียนสำนักวิทยาศาสตร์ในระดับมัธยมปลาย โดยมีคุณครูสุวรรณา ชีวะพฤกษ์ คุณครูใหญ่ฝ่ายมัธยม ให้การต้อนรับ ร่วมด้วยตัวแทนนักเรียนสำนักวิทยาศาสตร์ ระดับชั้น ม.๕ ที่มาอธิบายถึงที่มาและกระบวนการทำโครงงานระบบบำบัดน้ำเสีย ก่อนจะแวะเยี่ยมชมศูนย์ทรัพยากรรีไซเคิลของโรงเรียนรุ่งอรุณ และหารือเรื่องการพัฒนาครูในเชิงลึกที่สถาบันอาศรมศิลป์ โดยในอนาคตทางปาปัวนิวกินีมีโครงการจะส่งครูมารับเข้าร่วมการฝึกอบรมที่ประเทศไทย เพื่อให้คุณครูสามารถนำไปใช้พัฒนาและออกแบบหลักสูตรของตนได้ต่อไป

ในการประชุมเชิงปฏิบัติการที่โรงเรียนรุ่งอรุณตลอดสองวันนี้ ประเด็นที่คณะผู้แทนการศึกษาปาปัวนิวกินีให้ความสนใจเป็นอย่างมาก คือ ทำอย่างไรจึงจะฝึกครูให้มีความสามารถทั้งในการจัดการเรียนการสอนและการจัดการชั้นเรียนได้ดี เหมือนที่สังเกตเห็นจากคุณครูของรุ่งอรุณ ทั้งยังได้สะท้อนถึงการจัดทำหลักสูตรของโรงเรียนรุ่งอรุณว่ามีการบูรณาการ “คุณค่า” อยู่ในหลักสูตรอย่างชัดเจน สามารถนำมาปฏิบัติได้จริง โดยครูเป็นผู้ที่ตระหนักในคุณค่าเหล่านี้ด้วยตนเองก่อน จึงสามารถออกแบบหลักสูตรการเรียนรู้แบบบูรณาการ (Holistic Education) และสร้างวิธีการเรียนรู้ผ่านการปฏิบัติจริง (Learning by doing) จนผู้เรียนมีทั้งความรู้ ทักษะและเข้าถึงคุณค่า โดยเป็นหลักสูตรที่ใช้ตั้งแต่ระดับปฐมวัยถึงมัธยม จึงสามารถปลูกฝังคุณธรรมและคุณค่าในด้านต่างๆ ได้เป็นอย่างดี เพราะเริ่มต้นตั้งแต่วัยเยาว์

นอกจากนี้ยังสังเกตเห็นว่าเด็กๆ อนุบาลของรุ่งอรุณสามารถช่วยดูแลตัวเองได้ดี ส่วนเด็กประถมนั้นได้เห็นทักษะชีวิตจากการที่เด็กทำอาหารรับประทานเอง และได้เห็นความสามารถของนักเรียนมัธยมที่นำเสนอเนื้อหาที่ตนเองเรียนรู้เป็นภาษาอังกฤษได้อย่างคล่องแคล่ว มั่นใจ การได้มาร่วมการประชุมเชิงปฏิบัติการในครั้งนี้ได้รับแรงบันดาลใจอย่างมาก ทั้งยังได้หลักการ แนวคิด และตัวอย่างที่สามารถนำกลับไปใช้ในการจัดทำหลักสูตรการศึกษาของปาปัวนิวกินีต่อไป

หมายเหตุ :

ความร่วมมือสืบเนื่องจากที่ รศ.ประภาภัทร นิยม ได้รับเชิญจากองค์การยูนิเซฟ (UNICEF) ไปแลกเปลี่ยนประสบการณ์ในการจัดการศึกษาของไทยที่นำเรื่องการบูรณาการคุณธรรมมาสู่การจัดการศึกษาเพื่อการพัฒนามนุษย์ ที่รัฐเอกราชปาปัวนิวกินีเมื่อเดือนกันยายน ๒๕๕๘ ซี่ง รศ.ประภาภัทรได้เสนอข้อแนะนำหลายประการเพื่อให้เกิดการพัฒนาหลักสูตรการจัดการศึกษาของปาปัวนิวกินี โดยมีประเด็นสำคัญคือการพัฒนาครูในทุกระดับชั้น

ในเดือนกุมภาพันธ์ ๒๕๕๙ ทางรัฐเอกราชปาปัวนิวกินีจึงส่งคณะตัวแทนจากกระทรวงศึกษาธิการ มาเข้าร่วมการประชุมเชิงปฏิบัติการ Values in Education Workshop ที่ประเทศไทย ในระหว่างวันที่ ๑๕-๑๙ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๙ ณ โรงเรียนรุ่งอรุณ โรงเรียนสัตยาไส จ.ลพบุรี โรงเรียนวัดลาดระโหง (โรงเรียนวิถีพุทธพระราชทาน) จ.พระนครศรีอยุธยา และแลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่องการออกแบบหลักสูตรการจัดการเรียนการสอน พร้อมกับการหารือเรื่องการพัฒนาครูในเชิงลึก ณ สถาบันอาศรมศิลป์ โดยในวัน ๑๕ กุมภาพันธ์ คณะตัวแทนฯ ได้เข้าพบ นพ.ธีระเกียรติ เจริญเศรษฐศิลป์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ รศ.นพ.กำจร ตติยกวี ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ นายสุภัทร จำปาทอง รองปลัดกระทรวงศึกษาธิการ นางสาวดุริยา อมตวิวัฒน์ ผู้อำนวยการสำนักความสัมพันธ์ต่างประเทศ สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ และ ดร.บรรเจอดพร สู่แสนสุข ผู้อำนวยการสำนักพัฒนานวัตกรรมการจัดการศึกษา เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลทางการศึกษา และหารือเรื่องนโยบายการบูรณาการคุณธรรมในการจัดการศึกษา ทั้งยังเป็นการกระชับความสัมพันธ์ระหว่างกัน และเป็นการเริ่มต้นที่ดีที่จะสานต่อความร่วมมือระหว่างกันอย่างยั่งยืนในอนาคต