การจัดการความรู้ (KM): ตื่นรู้แบบครูรุ่งอรุณ (๑๒)

:: เมื่อเห็น จึงหาย – ครูสกุณี บุญญะบัญชา ครูใหญ่ฝ่ายประถม ::

“ช่วงหลังๆ เราได้มาฝึกมองตัวเอง ทำให้เราพอจะเข้าใจสภาวะของคนที่อยู่รอบๆ ตัว สิ่งนี้เกิดขึ้นจากอะไร จากการที่เรามาย้อนทวนอยู่เสมอ เรานึกว่าเราเปลี่ยน เปลี่ยนเยอะด้วยนะ แต่ว่าในความเป็นจริงไม่ใช่ ตั้งแต่ปีแรกที่รุ่งอรุณเปิดมา โดยทิศทางอาจารย์ให้เราสอนอยู่บนประเด็นเรื่องคุณค่ามาตั้งแต่ปีแรก เราก็ทำงานกันอย่างนี้มาตลอด โดยการทำงาน เรามองเรื่องประโยชน์ มองสิ่งที่เด็กควรจะได้เรื่อยๆ มา แต่เราก็ไม่รู้ว่าเราเปลี่ยนมากน้อยแค่ไหน หรือเราอาจจะพกพาอัตตาตามกันขึ้นไปก็ได้

จุดที่สั่นสะเทือนตัวเอง น่าจะสัก ๓ ปีที่แล้ว ได้ไปกราบหลวงพ่อสงบ คำแรกที่ท่านทัก ท่านบอกว่า “ข้างนอกก็ดูเรียบร้อยดีนะ แต่ข้างในนี้…” ท่านก็ทิ้งไว้แบบนี้ เราก็สงสัยมากว่ามันทำไม หลังจากนั้นก็ได้สนทนา ก็เป็นจุดที่ทำให้ค่อยๆ เรียนรู้และศึกษาตัวเอง คือความเอาจริงเอาจัง ทำอะไรก็ดูจริงจังไปหมด แล้วความจริงจังนี้คล้ายๆ ว่าจะมาควบคู่กับโทสะอยู่เสมอ ถ้าอะไรไม่ใช่แบบนี้ เราก็ไม่เอา ความไม่เอามันมีดีกรีเยอะมาก ตั้งแต่ระดับต่ำๆ ไประดับสูงๆ

สิ่งนี้เป็นสิ่งที่เข้ามาสังเกตตัวเองเยอะขึ้นในช่วง ๓ ปีหลัง เห็นว่าอันนี้มันเป็นจุดที่ทำให้ตัวเราเองไม่ค่อยจะผ่อนคลาย พอไม่ผ่อนคลายแล้ว การทำงานมันก็ดูเอาเป็นเอาตาย เอาจริงเอาจัง จนค่อยๆ เปลี่ยนตัวเองเรื่อยมา ก็ยังเป็นอยู่นะ แต่ว่าช่วงเวลามันสั้นลง ความไม่ได้ดั่งใจ เดี๋ยวนี้ก็ยังมีอยู่ ไม่ใช่ไม่มี แต่ว่ามันไปเร็ว ไปเร็วมาก

จุดที่เป็นตัวชี้วัดสำคัญนั้นมาจากเด็ก เมื่อปีที่แล้วที่ลงไปกวาดใบไม้กับครูและเด็กๆ ก็มีเด็ก ป.๑ วิ่งมากอด เป็นเหตุการณ์ที่ไม่คิดว่าจะเกิดขึ้น เพราะเราก็ไม่ได้สอนเขา ปฏิสัมพันธ์ระหว่างกันน้อยมาก เขาวิ่งเข้ามากอด ๓-๔ คน แล้วทำอย่างนี้เรื่อยมา เจอกันเขาก็จะมากอด ทำให้มองย้อนไปว่าจริงๆ แล้วมันคืออะไร ตอนนั้นก็เห็นว่าดีใจ อันนี้มันเป็นตัวชี้วัดที่ไม่เคยเกิดขึ้น แปลว่าเราคงต้องไปทำอะไรบางอย่าง ก็เลยได้ไปคุยกับหลวงพ่อ ท่านชี้ให้เห็นว่า พอเราเห็นความจริงจัง เห็นโทสะเราเยอะๆ เห็นไปเรื่อยๆ ความถี่จะมีมากขึ้น เป็นเพราะว่าเราเห็นมัน พอไม่มีโทสะ ความเมตตาก็มาแทนที่ ก็เข้าใจว่ามันน่าจะเป็นสิ่งเหล่านี้ทำให้สภาวะจิตใจเราเปลี่ยนแปลง

แล้วไม่ใช่เฉพาะแต่เด็ก ผู้ปกครองหลายคนก็มาบอก นี่ก็เป็นเรื่องที่ไม่คาดคิดเหมือนกัน เป็นสิ่งที่ทำให้เห็นว่าการปฏิบัติธรรมมีผลต่อการเปลี่ยนแปลง ไม่ใช่แต่ตัวเอง แต่มีผลต่อคนรอบข้างด้วย”
………………
เก็บตกจากวงสนทนาการจัดการความรู้ (KM): ตื่นรู้แบบครูรุ่งอรุณ โดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช และครู-บุคลากร โรงเรียนรุ่งอรุณ วันที่ ๓๐ พฤษภาคม ๒๕๕๙ ณ เรือนรับอรุณ โรงเรียนรุ่งอรุณ