ทักษะการเรียนรู้อย่างอิสระของนักเรียนมัธยม

ในภาคเรียนที่ ๒ ของปีการศึกษา ๒๕๕๕ นี้ นักเรียนระดับชั้นมัธยมต้นมีการปรับเปลี่ยนการเรียนรู้ให้พร้อมต่อการศึกษาในศตวรรษที่ ๒๑ เพื่อที่จะเป็นพลเมืองโลกที่มีความเข้มแข็ง ความอดทน และมีทักษะที่รอบด้านที่จำเป็นต่อการเป็นผู้เรียนรู้ด้วยตนเอง เช่น ทักษะการคิดเชิงวิพากษ์ การคิดชั้นสูง การทำงานร่วมกันและทักษะชีวิตต่างๆ เพื่อจะเผชิญต่อสถานการณ์ที่ตนไม่คุ้นชิน และการจัดปรับตัวเองในสถานการณ์ต่างๆ

ดังนั้นเพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่ได้วางไว้ โรงเรียนจึงได้มีการจัดปรับกระบวนการเรียนการสอน อาทิ การจัดปรับเวลาเรียนเป็นคาบละ ๕๐ นาทีและดำเนินการเรียนการสอนวิชาหลัก (บูรณาการสังคม ภาษาไทยวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ ภาษาอังกฤษ)ในช่วงเช้าทั้งหมด โดยนักเรียนมัธยมจะปฏิบัติเจริญสติก่อนเริ่มเรียนในช่วงเช้าของทุกๆวันและเรียนในวิชาหลักต่อเนื่องกันไปจนถึงช่วงเวลากลางวัน ซึ่งนักเรียนแต่ละระดับทำอาหารกลางวันรับประทานในระดับชั้นของตน   เมื่อล้างเก็บอุปกรณ์ที่ใช้และพักผ่อนหลังรับประทานอาหารแล้ว ในเวลา ๑๔.๐๐-๑๔.๓๐ น. เป็นช่วงเวลาที่ทั้งคุณครูและนักเรียนมัธยมทุกคนจะร่วมแรงร่วมใจกันบำเพ็ญประโยชน์ด้วยงานจิตอาสา   ดูแลพื้นที่ที่ทุกคนใช้ด้วยการทำความสะอาดทั้งในและนอกอาคารเรียน ตลอดจนพื้นที่ส่วนกลางของโรงเรียน เพื่อฝึกฝนทักษะชีวิตเบื้องต้นต่อการพึ่งพาตนเอง

ในช่วงบ่ายนักเรียนจะแยกย้ายกันไปฝึกฝนวิชาทักษะอื่นๆ เช่น ศิลปะ กีฬา พละ เทคโนโลยีสารสนเทศ ดนตรีไทยหรือดนตรีสากล ซึ่งนักเรียนสามารถเลือกตามความสนใจ ซึ่งอาจมาจากความถนัดหรือความต้องการเพิ่มพูนทักษะนั้นๆของตนเอง จะเห็นได้ว่ากิจกรรมการเรียนรู้ที่นักเรียนต้องลงมือปฏิบัติจริงในช่วงบ่ายเป็นการเปิดโอกาสให้เด็กๆได้พัฒนาตน พัฒนาทักษะชีวิตและทักษะด้านต่างๆตามที่ตนมองเห็นคุณค่า ได้ทดลองเรียนรู้ด้วยตนเอง โดยมีคุณครูคอยสนับสนุนส่งเสริม   ซึ่งคุณครูก็พบว่าคือนักเรียนมีความสุขที่ได้มีโอกาสตัดสินใจเลือกการเรียนรู้ของตนเอง  แล้วพวกเขาก็รับผิดชอบตนเองและตั้งใจเรียนรู้ในทุกวิชาที่เลือก หลายๆคนได้ค้นพบและพัฒนาศักยภาพของตนอย่างเต็มที่         สำหรับวันศุกร์ในช่วงบ่าย ตั้งแต่เวลา ๑๔.๓๐-๑๖.๐๐      น. เป็นเวลาของการเรียนรู้อิสระด้วยตนเองระหว่างนักเรียนมัธยมต้นและมัธยมปลาย เช่น กิจกรรมชมรม สภานักเรียน กีฬาสี                                                     

เสียงสะท้อนของนักเรียน/พ่อแม่/คุณครู ต่อการเรียนวิชาทักษะภาคบ่าย

“หนูชอบมาก ได้เรียนวิชาที่หนูชอบ แต่หนูก็ไม่รู้ว่าครูจะประเมินคะแนนอย่างไร   กลัวคะแนนจะลดลง และหนูอยากทำอาหารกลางวันเองตั้งแต่ไปซื้ออาหารมากับข้าวเอง จะได้รู้ทักษะชีวิตที่ใช้จริงๆ เช่น จะเลือกมะนาวเลือกอย่างไร เลือกไก่เลือกอย่างไร กับอยากให้คุณครูไม่ต้องช่วยตอนทำอาหาร ปล่อยให้เด็กๆทำเองเลย คุณครูคอยดูอยู่เฉยๆ เผื่อเวลามีอะไรสงสัย หรือให้ช่วย”

“เรียนวิชาทักษะเฉพาะในช่วงบ่าย ทำให้หนูกังวลว่าวิชาหลักจะมีเวลาเรียนน้อยลง  กดดันเหมือนกัน หนูรู้สึกว่าคุณครูจะเร่งเรียนและรีบเรียนมากขึ้น“

“ดีค่ะ ทำให้มีโอกาสได้เจอ ได้เรียนกับเพื่อนๆที่อยู่ห้องอื่นด้วย และก็เป็นเพื่อนที่ชอบเหมือนๆกัน“    กลุ่มนักเรียนชั้นม.๑-คะน้า/ยุ้ง/มายด์/เพลิน

 

“ผมว่าดีที่เราได้เลือกในสิ่งที่เราชอบ เทอมนี้ผมเลือกงานไม้กับไอที   ตอนเรียนไอทีทำให้ผมสามารถทำงานส่งในวิชาอื่นๆด้วยได้  เทอมหน้าผมว่าจะเปลี่ยนเป็นกีฬาด้วย“

“ผมชอบทำอาหาร อยุ่ที่บ้านก็ทำอยู่แล้ว วิชาบ่ายผมเรียนทุกวิชาเลย อย่างนี้ดีแล้ว ชอบแล้วไม่อยากให้เปลี่ยน”           เนม/เพริธ/ดิว   ม.๒

“ชอบเรียนแบบนี้นะ    ได้เลือกตามที่ชอบ ที่สนใจจริงๆ ทำให้ตอนเรียนไม่น่าเบื่อ และตอนเช้าก็เรียนติดต่อกันไปเลย แต่ตอนกลางวันที่ต้องไปทำอาหาร   ต้องขาดเรียนในคาบที่ ๕   ทำให้ต้องเสียเวลาไปตามงานกับเพื่อน กับครูเหมือนกัน”  หนูดี ม.๓/๒

“เป็นห่วงบ้างว่าลูกจะเลือกเฉพาะสิ่งที่ตัวเองชอบอย่างไอที ไม่เลือกกีฬาเลยทำให้ขาดการอออกกำลังกายไป แต่ก็เห็นว่าลุกมีความสุขดี อยากให้เป็นแบบบังคับเลือกในวิชากีฬา ส่วนเรื่องการทำอาหารเองก็ดี เพิ่งรู้มาว่าลูกทำได้ อย่างทอดปลา ซึ่งอยู่บ้านไม่เคยให้ลูกทำมาก่อน แต่เพื่อนๆ ลูกมาบอกว่าลูกทำได้อร่อยมาก   ตอนนี้ยังมีกังวลบ้างเรื่องการประเมินว่าจะทำอย่างไรให้ประเมินได้ครบตามที่กระทรวงต้องการ”     คุณแม่น้องภูมิ ม.๑และน้องวันรุ่ง ม.๓

“เห็นการแปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับนักเรียนหลายๆอย่างเช่น เด็กๆจะมีความกระตือรือร้นมากขึ้น เพราะได้เรียนรู้ในสิ่งที่ตนเองถนัด  เห็นหลายๆคนก็รู้ว่าควรจะเลือกอะไร อย่างไร มีการคิดอย่างรอบคอบ และที่สำคัญมีการจัดสรรเวลาได้ดีขึ้น   ในงานจิตอาสาในช่วงบ่าย แรกๆอาจต้องบอก ต้องเตือนบ้าง แต่ตอนนี้เค้ารับผิดชอบในหน้าที่ของตัวเองได้ดีทีเดียว” คุณครูอ้อม – ศิริพร รัตนพานิช ชั้นม.๒/๓

คุณครูเอก – เอกชัย นิตย์มี  สอนเรื่องการทำ CG painting, Graphic และการใช้โปรแกรมต่างๆ เช่น Flash Photoshop, Portable SAI, Auto deck painting    

             “ในส่วนวิชาไอที นับเป็นวิชาที่นักเรียนสนใจกันมาก มีครูผู้สอนแยกเป็นด้านๆไปเช่น ครูกิ๊ก สอนการเขียนโปรแกรม การใช้โปรแกรม Excel   ครูหนึ่งสอนการเขียนโปรแกรมเพื่อทำเว็ปไซต์ การตัดต่อวิดิโอ และของครูเอกเองสอนการทำ CG Painting วิธีการสอนจะเป็นการให้ความรู้พื้นฐาน และให้คำแนะนำกับเด็กๆ ถ้าเค้าต้องการความช่วยเหลือ ซึ่งเด็กๆจะสนใจ ขวนขวายหาความรู้และเทคนิคต่างๆด้วยตัวเอง โดยครูไม่ต้องลงไปสอน ไปบอก เพราะว่าเป็นสิ่งที่เค้าสนใจ เลือกด้วยตัวเอง และการที่บางคนใช้เวลาอย่างต่อเนื่องหลายๆคาบ/สัปดาห์ทำให้เค้าสามารถพัฒนาทักษะ พัฒนาฝีมืออย่างมาก   แม้กระทั่งเด็กๆ ที่มีความชอบด้านไอที แต่ไม่ได้มีความถนัดหรือมีทักษะมากนัก กลุ่มนี้ก็จะมีโอกาสได้ใช้เวลาเต็มที่ในการลองผิด ลองถูก พัฒนาจนมีทักษะ มีความมั่นใจยิ่งขึ้น

เดิมพวกงาน CG paintingจะเรียนในชั้นมัธยมปลาย แต่ตอนนี้เด็กมัธยมต้นก็สามารถทำได้ดีมากๆ หรือเด็กม.๓ สามารถใช้โปรแกรม Excel นำเสนอข้อมูลค่าดัชนีมวลกาย BMI ของเด็กมัธยมต้นและปลาย ของโรงเรียนรุ่งอรุณ (ข้อมูล ณ เดือนมีนาคม ๒๕๕๕) ได้อย่างถูกต้อง สวยงาม”